De vijvers en de plassen
In de Durmevallei komt er heel wat stilstaand oppervlaktewater voor. Deze arealen zijn vooral interessant voor de instandhouding van de vogelpopulatie in deze regio. Naar oorsprong kan je deze plassen in twee groepen indelen:
- natuurlijke oorsprong: de oude loop van de Durme;
- intropogene oorsprong: oude zandwinningen en visvijvers.
Tussen de dorpscentra van Waasmunster en Hamme situeert zich een verlaten loop van de natuurlijk meanderende Durme, de “Oude Durme” genaamd. Als gevolg van een artificiële rechttrekking (1931-40) werd de lengte van de rivier op deze plaats met nagenoeg twee kilometer ingekort. De voordelen waren dat enerzijds de te onderhouden dijklengte en het uit te baggeren riviertraject aanzienlijk korter werden en anderzijds de scheepvaart —kan je je op dit ogenblik bij eb nog scheepvaart op de Beneden-Durme voorstellen?—een vlugger en vlotter verloop kende. Na de uitvoering van deze loopverkorting moest men evenwel vaststellen dat de getijgolf veel verder stroomopwaarts doordrong en het overstromingsgevaar in de benedenloop bovendien zeer acuut werd. Door de aanleg van de waterkorende dijk langsheen de nieuwe Durmeloop is de Oude Durme uiteraard niet meer aan de dagelijkse schommelingen van de getijdenwerking onderhevig. Het meest stroomopwaarts gelegen gedeelte van de Oude Durme werd in 1941 met baggerspecie opgevuld. Het fungeert thans gedeeltelijk als een natuurreservaat. Het landschap van de Oude Durme kent een variatie aan biotopen, gaande van open water over een verlandingszone on open moerasstroken naar moerasbosjes op de hogere delen. Op sommige plaatsen groeien er nog notelaars op de dijken. Eertijds werden deze bomen immers langsheen de rivieren in grote getale aangeplant, en dit omwille van hun diepe penwortel die als een versteviging van de dijken beschouwd werd.
De omvangrijke plassen langsheen de linkeroever van de Durme, in het westelijk gedeelte van de gemeente Waasmunster zijn het gevolg van zandontginningen in functie van de aanleg van de E-17 autoweg. Voor een dloeltreffende onderbestrating van deze verkeersweg doorheen de brede en grondmechanisch onstabiele Durmevallei waren grote hoeveelheden zand nodig. De belangrijkste plassen situeren zich in de omgeving van het “Oude Hof ten Reyen” alsook nabij de grens met Lokeren. Door hun uitgestrektheid zijn deze plassen ideale pleisterplaatsen voor wintergasten en garanderen ze voldoende rust om de vogels te laten broeden. Ze zijn dan ook van onschatbare waarde voor het vogelbestand in de Durmevallei.
Tenslotte zijn er ook nog een aantal kleinere vijvers, die meestal privébezit zijn. In de meeste gevallen betreft het visvijvers in de nabijheid van weekendverblijven. Voor de authentieke fauna en flora zijn deze arealen minder waardevol.
Geef een reactie